HISTORIA KLUBU SPORTOWEGO STRADOM CZĘSTOCHOWA
Historia Klubu sięga 1934 roku, kiedy to powołano do życia Klub Kulturalno Sportowy Stradom Częstochowa, przy zakładach włókienniczych o tej samej nazwie. Pierwszym Prezesem Klubu został Michał Dzięciołowski, a w skład Zarządu weszli Stanisław Zajączkowski, Marian Malik, Julian Sobieraj i Stanisław Sameryt,
Klub swoją działalność rozpoczął od powołania sekcji kolarskiej kierowanej przez Józefa Macialnisa. Sekcja liczyła ponad 150 członków w tym 20 wyczynowców, uczestniczących w miejskich i wojewódzkich zawodach sportowych. Pierwszym mistrzem Klubu został Latek, a w 1938 r. Wolny został mistrzem województwa kieleckiego. Do wyróżniających się zawodników należeli: Banaszkiewicz, Desperak, Gabarski, bracia Kamińscy, Kolman, Koza, Latek, Radecki, Sukiennik, Wolny.
W tym samym roku do życia powołano sekcję piłki nożnej kierowaną przez Adamusa i Chyckiego. Zespół przystąpił do rozgrywek w klasie „C” i od razu
w pierwszym sezonie wywalczył awans do klasy „B” wygrywając w decydującym meczu z zespołem fabryki chemicznej z Aniołowa, a w kolejnym awans do klasy „A” w której pozostał aż do wybuchu wojny. W 1938 roku Stradom zdobył puchar przechodni miasta Częstochowy. Piłkarzami tego okresu byli Bracia Bednarek i bracia Jaworscy, Burgal, Kasprzyk, Sosiński, Wołoszyn, Woźniak, Wilczyński, Koćwin, Nowak, bracia Małasiewicz, Zębik oraz Lach, który zdobywał bramki również dla Brygady Częstochowa, której niewiele brakowało w 1937 roku do awansu do I Ligi.
Każde wyczynowe uprawianie sportu wymaga środków finansowych, w klubie rozwiązano to dość sprawnie. Cała załoga fabryki została opodatkowana kwotą 25 groszy na rzecz klubu, fundusze pochodziły również z wpłat sympatyków i sponsorów. Spore kwoty zasilały kasę klubu z 3% prowizji od sprzedanych rowerów firm „Mass” z Częstochowy i „Łucznik” z Radomia, z którymi Zarząd podpisał odpowiednie umowy.
W roku 1937 powstają w klubie kolejne sekcje: lekkoatletyczna, która działała niestety tylko kilka miesięcy, bokserska prowadzona przez Adamusa i Michalczyka uczestnicząca w rozgrywkach klasy B, trenowana przez Wolskiego z czołowymi zawodnikami Bednarkiem i Kościelniakim oraz odnosząca największe sukcesy w okresie przedwojennym sekcja kobiecej siatkówki. Siatkarki w latach 1937-1938, zdobywają puchary, wygrywają turnieje. Z powodzeniem uczestniczą w rozgrywkach na szczeblu centralnym odnoszą wiele wartościowych zwycięstw z tak renomowanymi drużynami tamtego okresu jak: Kolejarz Łódź, HKS Łódź czy AZS Warszawa. Na sukcesy te pracowały trener i kapitan drużyny Anna Fabiszewska, Grabowska, Florczykówna, Kotówna, Małolepsza, Mizgała i Świderska. Wojna to okres w którym działalność klubu całkowicie zamiera, boisko zostaje zamienione przez okupanta w kopcowisko ziemniaków i jarzyn, od kul ginie wielu zawodników, trenerów i działaczy.
Wielka wola istnienia i działania sprawia, że niedługo po wyzwoleniu w 1945 roku, działacze Topczewski, Malik, Adamus, Chycki, Nesseld przystąpili do reaktywacji klubu. Jako pierwsza odrodziła się sekcja piłki nożnej prowadzona ponownie przez Mariana Adamusa. Szybko uporano się z doprowadzeniem boiska do właściwego stanu pozwalającego na treningi i mecze mistrzowskie. Trzon drużyny stanowili zawodnicy grający w klubie jeszcze przed wojną: Boguszewski, Czarnecki, bracia Lach, Wilczyński, Żurek, Różalski, Pawelec, Dąbrowski, Mułka, Urbańczyk, później piłkarzami byli także Kuban, Koćwin, Turski, bracia Raszewscy, Polanowski.
W pierwszych powojennych latach Stradom rywalizował z całkiem niezłym rezultatem ze Skrą, Victorią czy WKS Orzeł, a Marian Lach zdobył w 1947 roku aż 29 bramek dla Stradomia. Pierwszy powojenny Zarząd to Prezes Jan Nesseld, Łęcki, Krejczy i Larys zastępcy, Florczyk – sekretarz, Sobieraj – skarbnik, Kościelniak – gospodarz, Górski, Woźniak i Małasiewicz – członkowie Zarządu.
W klubie powstawały kolejne sekcje, ale ich działalność znacząco ograniczyło powstanie w 1954 roku w Częstochowie Terenowego koła sportowego „Włókniarz” Wszystkie ośrodki sportowe związane z przemysłem włókienniczym podzielono na koła. Na Stradomiu powstało koło Nr 8. Inne koła to m.in. koła Gnaszyn, Myszków, Zawiercie, Warta, Częstochówka. Najlepsi zawodnicy każdego z kół zasilali branżowy klub Victorię. Podobnie było w innych przemysłach gdzie branżowym klubem hutników był Raków, a rzemieślników Skra. Sytuacja taka trwała do 1957 roku, a działalność klubu można określić mianem symboliczna.
We wspomnianym 1957 roku Tadeusz Kik, Henryk Czerwiński, Stanisław Miękus i Dymski na nowo reaktywują działalność klubu, zaczynając podobnie jak zaraz po wojnie od piłki nożnej.
W latach powojennych w Klubie działały także takie sekcje jak siatkówki męskiej i żeńskiej, koszykówki, boksu, kolarstwa, szachów, tenisa stołowego, hokeja na lodzie czy 11-osobowego szczypiorniaka. Część z tych sekcji z różnych przyczyn nie osiągnęła znaczących sukcesów i nie działała dłużej niż kilka lat. Różne problemy, ale szczególnie brak krytej hali sprawiała, że sportowcy nie mieli gdzie trenować. Ring bokserski, boiska do siatkówki i koszykówki stały pod gołym niebem, ale największą uciążliwość odczuwali hokeiści, występujący w klasie A, którzy w przypadku odwilży zupełnie pozbawieni byli swojego obiektu, a wynajmowanie krytego lodowiska w Katowicach przekraczało finansowe możliwości Klubu. W kadrze hokeistów byli m.in. Licznerski, Adamus, Ciszek, bracia Sikora. Największe sukcesy w tym okresie funkcjonowania Klubu odnotowali tenisiści stołowi występujący na poziomie II Ligi,
a istotny wkład w ten sukces wnieśli bracia Garus i Tobiański. Najdłużej działającymi sekcjami były siatkówki pań do lat 70-tych, oraz szachowa do lat 90-tych XX wieku. Jedyną sekcją która funkcjonuje do dziś jest sekcja piłki nożnej.
Kolejnymi Prezesami Zarządzającymi Klubem związanym z CzZPLn Stradom byli Kazimierz Topczewski, Tadeusz Waczyński, Stanisław Miękus, Henryk Czerwiński, Edward Kołczyk.
Dość szybko piłkarze Stradomia zaczęli odnosić bardziej znaczące sukcesy i zajmować coraz mocniejszą pozycję na arenie częstochowskiego futbolu
W roku 1963 – drużyna juniorów dotarła w Pucharze Polski do szczebla centralnego i odpadła dopiero w 1/32 rozgrywek z Kablem Kraków. W tym samym sezonie drużyna seniorów zakończyła rozgrywki ligowe z tą samą ilością punktów co Zagłębie Dąbrowa Górnicza i w myśl ówczesnego regulaminu o awansie do III Ligi musiał zadecydować mecz barażowy na neutralnym terenie. Spotkanie w Zawierciu wygrał zespół Zagłębia DG 3:1 (0:1) i marzenia o tej klasie rozgrywkowej musiały zostać odłożone na później. Przy stanie 2:1 dla Zagłębia sędzia nie uznał prawidłowo zdobytej bramki dla Stradomia. W barażowym meczu z 1963 grali: Henryk Mielczarek, Tadeusz Kiziński, Andrzej Jawora, Roman Kaźmierczak, Bogumił Łyszczarz, Szymon Wojtal, Marek Korna, Tadeusz Owczarek, Marian Nawrot, Bolesław Biel, Bogdan Godzik, Edward Ujma, Władysław Siubdzia, Henryk Wrzaszczyk, trenerem był Czesław Czarnecki.
W sezonie 1973/1974 roku Stradom ponownie awansował do Zagłębiowskiej Ligi Międzypowiatowej (wówczas IV poziom rozgrywek) uzyskując w rozgrywkach A Klasy bilans bramkowy 72:17. Trenerem tamtej drużyny był Lucjan Wojciechowski. Piłkarzami natomiast: Waldemar Caban, Krzysztof Kuśmierz, kpt. Zbigniew Caban, Jerzy Ludwin, Jerzy Lesiński, Mariusz Wojciechowski, Wacław Stefanek, Zdzisław Piasecki, Marek i Andrzej Wolańscy, Andrzej Bednarek, Tadeusz Owczarek. W tej klasie rozgrywek zespół utrzymywał się bez większych kłopotów i gdyby nie reforma administracyjna z 1975 roku pewnie grałby w niej dużo dłużej. Po zmianach administracyjnych wszystko się pozmieniało również w ligach piłkarskich, a Stradom trafił do rozgrywek prowadzonych przez okręg częstochowski. Po kilku latach gry w częstochowskiej „A” klasie po sezonie 1981/82 w klubie znów świętowano awans na IV poziom rozgrywek do noszącej wtedy nazwę Ligi Okręgowej. Trenerem tamtej drużyny był Wojciech Potiomkin, a kilku zawodników wywodziło się z drużyny pamiętającej jeszcze boje w Lidze Zagłębiowskiej. Do drużyny należeli Zbigniew Caban, Andrzej Bednarek, Jerzy Ludwin, Waldemar Wawrzak, Stanisław Florczyk, Marek Stelmaszczyk, Edward Świątek, Dariusz Gajda, Jacek Noszczyński, Adam Zieleniewicz, Cezary Abramczyk, Bogdan Widerowski, Robert Borczyk, Mirosław Skoczyński, Grzegorz Kukla, Jacek Madejski a także kilku zawodników z mistrzowskiego zespołu Juniorów Robert Krysiak, Robert Wiśniowski, Robert Pełka i Tomasz Nurek.
W czasach przynależenia do CzZPLn „Stradom” klub jak większość częstochowskich klubów pozostawał w cieniu Rakowa, Skry czy Victorii, do których trafiali najbardziej utalentowani piłkarze już w młodym wieku. Pomimo tego wiele piłkarskich talentów narodziło się przy ulicy Sabinowskiej, kontynuując swoje kariery w innych klubach w wyższych ligach. Na pierwszy plan wysuwa się postać Jana Słowika, reprezentanta Polski juniorów, zawodnika I Ligowego Lecha Poznań, czy II Ligowych Rakowa Częstochowa i Poloni Piła. Nie mniejszym talentem obdarzony był Bolesław Biel kapitan I Ligowej Stali Rzeszków, zdobywca Pucharu Polski. Warto tu wymienić takie nazwiska jak Bolesław Lach – Brygada Częstochowa (II Liga), Marian Nawrot – Warmia Olsztyn, Thores Wałbrzych (II Liga), Marek Wolański – Raków Częstochowa (II Liga), Euzebiusz Biel – Skra Częstochowa (III Liga), Szymon Wojtal – Gerlach Drzewica (III Liga), Waldemar Caban i Andrzej Wawrzak – Victoria Częstochowa (III Liga), Zbigniew Siewior – Warta Zawiercie (III Liga), Andrzej Wolański – Raków Częstochowa (III Liga), Robert Borczyk – Skra Częstochowa (III Liga). To grupa najzdolniejszych z wcześniejszego okresu dziejów klubu, ale i w późniejszym czasie nie brakowało wybitnych piłkarzy. Do nich niewątpliwie należą Rafał Popko – Lech Poznań (I Liga), Miachał Załucki – Victoria Częstochowa (III Liga), Tomasz Nurek – ŁKS i AZS Łódź (IV Liga, akademicki Mistrz i wicemistrz Polski), Ireneusz Kardacz – Skra Częstochowa (III Liga), Janusz Kępa – Skra Częstochowa (IV Liga), Wojciech Krawczyk – Technik Głubczyce (IV Liga), Marcin Sator – Olimpia Elbląg, Zatoka Braniewo (IV Liga)
Ogólna sytuacja gospodarcza w kraju w latach 90-tych sprawiła że zarówno zakłady Stradom jak i klub ledwo wiązały koniec z końcem. Niewiele brakowało,
a klub zakończyłby swoje istnienie. 1 lipca 1997 w programie Walnego Zebrania znalazł się punkt dotyczący rozwiązania Klubu. Na szczęście na sali obecna była silna grupa inicjatywna której przewodzili Jerzy, Grzegorz i Marek Wojtal, Tadeusz Kik, Henryk Czerwiński, Marek Caban, Paweł i Zbigniew Mizgalski, Tomasz Nurek, która przejęła kontrolę nad porządkiem obrad i w sprytny sposób doprowadziła do wykreślenia punktu z przedstawionego programu. Klub został uratowany, a na czele nowego Zarządu stanął Marek Wojtal, wiceprezesami wybrani zostali Marek Caban, Henryk Czerwiński i Dariusz Radziejewski, Sekretarzem – Tomasz Nurek. Przed Zarządem stanęło trudne zadanie zmierzenia się z twardymi rynkowymi regułami. Na szczęście udało się zgromadzić wokół klubu grupkę pasjonatów sportu, chcących wesprzeć ten zasłużony podmiot. Klub rozpoczyna zyskiwać kolejnych sponsorów coraz większą przychylność kibiców, sympatyków, a także władz miejskich.
W 1998 roku Klub pozyskuje strategicznego sponsora – Przedsiębiorstwo Ogrodnicze „PLON” z ulicy Sabinowskiej. 12 sierpnia 1998 roku na Walnym Zebraniu zostaje wybrany nowy Zarząd z Cezarym Hatlapą i Andrzekem Ślęzakem na czele. Do Zarządu wchodzi również drugi współwłaściciel Plonu – Andrzej Niebudkowski. Klub zmienia oficjalną nazwę na KS „Stradom-Plon” Częstochowa. Jest to początek zmian na lepsze. Prezes - Cezary Hatlapa wykupuje od zakładów Stradom teren, na którym znajduje się stadion, w szybkim tempie prowadzone są różne prace remontowe. Następuje renowacja płyty boiska, na trybunach pojawiają się plastikowe krzesła, powstaje sztuczne oświetlenie, pięknieje otoczenie. Zmiany organizacyjne i stabilizacja finansowa wpływają również bezpośrednio na wyniki sportowe. Już w pierwszym sezonie 1998/99 drużyna seniorów zajmuje czołowe miejsce w rozgrywkach „A” Klasy i uczestniczy w niestety przegranym barażu z Pogonią Blachownia o awans do Ligi Okręgowej. Do Klubu zaczynają przybywać kolejni sponsorzy, klub zaczyna funkcjonować coraz sprawniej, coraz liczniejsze są grupy młodych adeptów futbolu, oraz więcej zawodników zgłasza chęć zasilenia pierwszej kadry. Niezwykłym przeżyciem staje się dla młodych piłkarzy możliwość konfrontacji z juniorami I-Ligowego holenderskiego zespołu ADO Den Haag przebywającego w Częstochowie na zgrupowaniu, a Stradomiacy zostają wybrani obok Rakowa za godnego sparingpartnera. Mecz kończy się wynikiem 1:1 a strzelcem bramki jest Mariusz Jarzyn. Następny sezon 1999/2000 drużyna seniorów występująca pod nazwą KS „Stradom-Fuldom-Domex” Częstochowa po pasjonującym wyścigu z Płomieniem Kuźnica Marianowa wywalcza oczekiwany awans. W najważniejszym pojedynku decydującym o awansie Stradom wygrał z Płomieniem 1:0, a zwycięską bramkę zdobył w 89 min. Dariusz Krężel. Duża ilość darczyńców sprawia że na Walnym Zebraniu w dn. 12 lutego 2001 roku Klub powraca do dawnej nazwy
KS „Stradom” Częstochowa, a poszczególne drużyny przyjmują nazwy sponsorów. Grono działaczy zasilają Tomasz Tronina, Zdzisław Żurawicki, Karol Bekus, Andrzej Tanerski. Sezon 2001/2002 to już absolutna dominacja drużyny w rozgrywkach Okręgówki i awans do IV Ligi. Imponująca jest skuteczność zespołu, stradomiacy strzelają swoim rywalom 113 bramek!
Awans drużyny seniorów do IV Ligi, a Juniorów do Makroregionu postawił przed Zarządem nowe wyzwania. Szukano najlepszych rozwiązań, tak aby zbudować solidne fundamenty dla drużyny która miała stanowić nowe oblicze częstochowskiego futbolu, tym bardziej że ogromne problemy przeżywały inne zespoły z miasta Raków, Victoria czy Skra.
28 czerwca 2002 roku dochodzi do połączenia K.S. „Stradom” z Górnikiem Dźbów w wyniku czego powstaje Klub Sportowy Częstochowa. Prezesem zostaje Komendant Śląskiej Policji Mieczysław Kluk, a do Zarządu wchodzi wiele znaczących postaci częstochowskiego świata biznesu, sportu i polityki. Drużyny przystępują do rozgrywek w IV Lidze i Śląskiej Lidze Juniorów pod nazwą wiodącego sponsora firmy Włodar. Właściciel Włodara Wiesław Włodarczyk 27 października 2003 roku sam siada na fotelu Prezesa Klubu i sprawnie nim zarządza aż do 2011 roku. W Klubie pojawiają się trenerzy o uznanych nazwiskach Andrzej Szymanek, Waldemar Różycki, Mirosław Sieja, Gothard Kokot, Juliusz Kruszankin, Jacek Maciński. Kadrę zasilają coraz to lepsi i znani zawodnicy: Grzegorz Krysiak, Ajumobi Suraju (Nigeria), Łukasz Krzynówek, Filip Bartkowiak, Mateusz Kyzioł, Piotr Prusko, Piotr Andrzejewski, Marcin Kowalski, Marcin Zając, Dariusz Podolski i wielu innych.
W 2002 roku trafia do klubu zawodnik o wyjątkowym talencie Jakub Błaszczykowski, początkowo występuje w rozgrywkach Śląskiej Ligi Juniorów. Tam też jest zauważony przez trenera reprezentacji Polski U-19 i powołany do jej kadry. Później kariera Kuby rozwija się błyskawicznie. Trener Gothard Kokot przesuwa go z zespołu juniorów do zespołu IV-ligowego, skąd wiosną 2005 roku trafia do Wisły Kraków, później reprezentacja Polski, Borussia Dortmund i miano jednego z najlepszych zawodników Europy.
Już pierwszy sezon 2002/03 w IV Lidze sprawił że drużyna ze Stradomia (KS Częstochowa – KS Włodar Częstochowa) okazała się najlepszym zespołem
z Częstochowy, zostawiając za sobą zespoły Rakowa i Victorii. Pojedynki derbowe a głównie z Rakowem elektryzowały całą piłkarską Częstochowę przyciągając niespotykane dotąd ilości kibiców. Kolejne sezony to bardzo stabilna i silna pozycja w rozgrywkach IV Ligi Sezon 2004/05 - 6. miejsce, Sezon 2005/06 - 4. miejsce, Sezon 2008/09 - 2. miejsce (do awansu zabrakło 3 punktów), Sezon 2010/11 - 3. miejsce.
W roku 2007 pod kołami TIR-a zginął w wieku 23 lat jeden z większych talentów młodego pokolenia Michał Kobus. Grał w Stradomiu od wielu lat, interesowały się nim m.in. GKS Katowice, Piast Gliwice i wiele innych klubów. W chwili śmierci był liderem strzelców IV Ligi. Od tego czasu w rocznicę jego śmierci na stadionie przy Sabinowskiej corocznie odbywa się pamiątkowy mecz Przyjaciele Kobiego – KS Stradom.
W 2011 roku coraz większe oczekiwania zawodników i kibiców, coraz większe wydatki, a także wycofanie się części mniejszych sponsorów, sprawiły że firma Włodar nie była w stanie samodzielnie udźwignąć wszystkich kosztów i wycofała się z dalszego sponsoringu strategicznego. Wprawdzie pod wodzą nowego Prezesa Edwarda Flisa zespół przystąpił do rozgrywek IV Ligowych sezonu 2011/12, ale po rundzie jesiennej został wycofany.
30 lipca 2012 ponownie na funkcje Prezesa zostaje wybrany Marek Wojtal, a Klub powraca do starej nazwy KS „Stradom” Częstochowa. Zarząd przystępuje do intensywnej pracy na rzecz głównie dzieci i młodzieży. Przy bardzo aktywnej pomocy i zaangażowaniu rodziców w każdej z istniejących grup wiekowych udaje się organizować bardzo atrakcyjne formy zajęć, zarówno w nowej hali sportowej jak i na wyjazdowych obozach szkoleniowych. Liczebność grup dziecięcych i młodzieżowych rośnie, a młodzi piłkarze odnoszą swoje pierwsze sukcesy, stając się nadzieją na wzmocnienie drużyny seniorów do występującej w „A” Klasie.
Zarząd nie ustaje w staraniach mających na celu przywrócenie dawnej świetności Klubu. 28 marca 2013 roku Prezesi Klubów Stradomia, Rakowa
i Victorii podpisują porozumienie o szerokiej współpracy. Kolejnym posunięciem Władz Klubu jest nawiązanie bardzo ścisłej współpracy z Akademią im. Jana Długosza, a w bieżącym sezonie drużyny w swoich rozgrywkach występują pod nazwą KS Stradom-AJD Częstochowa.
W 2014 powstał nowy hymn klubu
HYMN - KS "Stradom" Częstochowa (tekst)
1 Stradom - Ty klubie ukochany nasz
Dziś jest święto na dzielnicy, bo Ty mecz swój grasz
I jak zawsze w życiu bywa
Raz jest dobrze Raz jest żle
My będziemy z Tobą razem w każdej roku porze
REF: Do boju Stradom, ukochana ma drużyno,
do boju chłopcy do boju - 2 razy
2 Stradom-80 lat tradycji
Tyś chlubą dzielnicy, zwycięstwa życzymy Ci
Były wzloty i upadki
Raz awanse, a raz spadki
Nigdy Was nie opuścimy- swej drużyny
REF: Do boju Stradom ,ukochana ma drużyno,
do boju chłopcy, do boju - 2 razy
3 Stradom –w naszych sercach najważniejszy
Miasto wiele klubów ma ,tyś jest dla nas pierwszy
Barwy nasze sławisz wszędzie
Teraz coraz lepiej będzie
My wierzymy w Was chłopaki, że nie zawiedziecie
REF: Do boju Stradom, ukochana ma drużyno,
do boju chłopcy do boju – 2 razy
Autorem historii klubu jest Pan Tomasz Nurek